In 1988 beschreef Gerald M. Reaven voor het eerst syndroom X over de hormonale aandoening insulineresistentie. Hierbij wordt het lichaam tegengewerkt om voeding op efficiënte manier te verbranden. Dit treedt op wanneer er naast een hoge bloedsuiker sprake is van hoog cholesterol, hoog triglyceridegehalte, hoge bloeddruk en/of overgewicht. Het wordt echter ook steeds duidelijker dat ook het tegenovergestelde hiervan, dus juist een tekort in plaats van een overschot, in toenemende mate voorkomt. We noemen dit syndroom Y.
Syndroom Y kenmerkt zich in het bijzonder door een láág cholesterolgehalte, een láág bloedsuikerspiegel (hypoglykemie) én een láge bloeddruk. In een groot aantal gevallen betreft het slanke mensen. In syndroom Y lijkt het lage cholesterolgehalte de beperkende factor. Tot de voornaamste klachten in syndroom Y behoren:
- Depressie en angsten
- Vermoeidheid
- Burn-out klachten
- Doorslaapproblemen
- P.M.S.
- Menopauzeklachten
- Amenorrhoea
- Agressiviteit
- Andere hersengerelateerde klachten
- Libido problemen
Cholesterol is geen vet maar een soort alcohol dat voornamelijk in de lever wordt gemaakt uit Acetyl CoA. Acetyl CoA wordt weer uit koolhydraten, eiwitten en vetten gemaakt. In tegenstelling tot vetten wordt cholesterol uit de voeding niet verteerd; de opname vanuit de darm is minder dan 50%. Wij kunnen uitsluitend Cholesterol binnen krijgen door het eten van dierlijke voeding, hoewel recente onderzoeken laten zien dat er ook minimale hoeveelheden in planten voorkomen.
Tot nu toe is men er vanuit gegaan dat onvoldoende cholesterol-consumptie niet tot problemen leidt omdat de lever voldoende zou produceren om in de behoefte te voorzien. Dit blijkt bij veel mensen discutabel aangezien onderzoeken laten zien dat het consumeren van meer cholesterol (dierlijke producten) leidt tot verbetering van klachten, in het bijzonder van hersengerelateerde klachten.
Sinds Angel Keys in 1953 de aanzet gaf voor de nu reeds tientallen jaren durende discussie over hoog cholesterol en hart- en vaatziekten, is het duidelijk dat voor de medische stand het cholesterol gehalte niet laag genoeg kan zijn. Toch zijn er duidelijke aanwijzingen en onderzoeken die aangeven dat een laag cholesterol tot even grote problemen kan leiden als een hoog cholesterol.
Een voorbeeld:
Franse onderzoekers vonden dat oudere vrouwen met een hoog cholesterolgehalte het langst leven. Het sterftecijfer was meer dan 5 keer zo hoog bij vrouwen met een zeer laag cholesterol gehalte. De onderzoekers waarschuwden dan ook voor verlagen van het cholesterol niveau bij ouderen.
Ook wordt duidelijk dat een laag cholesterolgehalte niet zo onschuldig is als het eruit ziet. Zo laat een 40-jarige studie bij 4000 mensen op Hawaï zien dat mensen die al op jonge leeftijd een laag een laag cholesterol gehalte hebben een groter risico lopen om eerder te overlijden. Verschillende andere studies laten een duidelijke correlatie zien tussen laag cholesterol en stemmingsaandoening zoals depressie en angsten.
Cholesterol wordt door het lichaam o.a. gebruikt voor:
- Opbouwen en instandhouden van celmembranen
- Het omzetten van zonlicht naar vitamine D
- Productie van gal
Ook speelt cholesterol een belangrijke rol bij het metabolisme van de vetoplosbare vitamines als A, D, E en K.
Een andere belangrijke rol van cholesterol lijkt in syndroom Y van toepassing te zijn. Cholesterol is de voorstof van alle steroïd hormonen zoals cortisol, oestrogenen, progesteron, aldosteron, pregnenolon, testosteron en DHEA. Door het lage cholesterolgehalte kunnen er duidelijke tekorten aan deze hormonale communicatoren ontstaan. Zo is het bijvoorbeeld voor het lichaam onmogelijk om bij een tekort aan cortisol adequaat te kunnen reageren op langdurige stressoren. Cortisol is ook het hormoon wat zowel een verhogende werking heeft op bloedsuiker als op de bloeddruk.
Een hormoon is geen eilandje in het lichaam. Er is een duidelijke onderlinge werking van hormonen nodig om tot de homeostase, een fysiologische en chemische balans te komen. Zo is bijvoorbeeld cortisol nodig bij de aanmaak van schildklierhormonen. Verder spelen progesteron, DHEA, cortisol, pregnenolon en oestrogenen een belangrijke rol in de hersenen waar ze hun invloed uitoefenen op neurotransmitters als serotonine, dopamine en (nor) adrenaline. Onze hersenen bestaan voor 25% uit cholesterol. Een laag cortisolgehalte kan ook tot slaapstoornissen leiden, in het bijzonder doorslaapproblemen. Het Cortisol niveau is normaal gesproken ‘s nachts tussen 3 en 6 uur het hoogst. Bij een tekort aan cortisol (door lage cholesterolwaarden) ontstaat door een laag bloedsuikergehalte een onrustig slaappatroon.
Wanneer spreken we van een laag cholesterolgehalte? Door de obsessie in de westerse wereld voor een te hoog cholesterolgehalte in verband met hart & vaatziekten is het moeilijk vast te stellen waar een laag cholesterol begint maar een waarde beneden 4,2 m.mol wordt over het algemeen beschouwd als te laag.
Er kunnen verschillende oorzaken zijn van een te laag cholesterol gehalte:
- Te snel werkende schildklier (hyperthyreoidie)
- Leverziekte
- Malabsorptie van nutriënten
- Te weinig inname van producten met cholesterol
Syndroom Y wordt vaak gezien bij vegetariërs, veganisten, mensen die specifieke diëten volgen, mens met leverproblemen, ouderen en personen die vanuit een bepaalde levenswijze weinig cholesterol (dierlijke producten) binnenkrijgen. Stressfactoren zijn vaak de oorzaak van het ontstaan van klachten. In sommige gevallen kan een laag cholesterolgehalte ook voorkomen bij normale bloeddruk en bloedsuikerwaarde.
Voedingsadvies zoals bij hypoglykemie, de nadruk zal echter moeten liggen op een grotere toevoer van producten met cholesterol (dierlijke producten) 2 tot 3 x daags. Voorbeelden waaruit gekozen kan worden (rekening houden met allergieën):ei (1 á 2 per dag) , mozzarella, ricotta, vette vis, gevogelte, yoghurt, vlees, roomboter, zachte(room)kazen (geit of koe), kaas (koe, geit, schaap), feta, schaal en schelpdieren.
Toevoegen: Omega 3 visolie o.a. voor balans vetzuren, promotie cholesterol aanmaak door lever, bevat cholesterol.
Diverse voedingssupplementen, afhankelijk van de klachten: bij depressie, angsten, vrouwenklachten, slaapproblemen of leverproblemen.
Tags: bloeddruk, bloedsuiker, Cholesterol, cholesterol niveau, Insulineresistentie, syndroom x, Syndroom Y, veganisten, vegetariërs, vegetarisch, weinig cholesterol